Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

To put under

  • 1 compraehendo

    com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?

    Cic. N. D. 1, 33, 92:

    (vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,

    Cels. 4, 1 fin.:

    cum (forfex) dentem comprehendere non possit,

    id. 7, 12, 1:

    mordicus manum eorum (elephantorum),

    Plin. 9, 15, 17, § 46:

    morsu guttura,

    Luc. 4, 727:

    nuces modio,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    naves,

    to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:

    oras vulneris suturae comprehendunt,

    Cels. 7, 4, 3:

    comprehendunt utrumque et orant,

    Caes. B. G. 5, 31:

    ter frustra comprensa manus effugit imago,

    Verg. A. 2, 794; cf.

    aures,

    Tib. 2, 5, 92:

    nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,

    let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:

    naves in flumine Vulturno comprehensae,

    assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:

    ignem,

    to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;

    and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,

    Verg. G. 2, 305; cf.:

    opera flammā comprehensa,

    Hirt. B. G. 8, 43; and:

    avidis comprenditur ignibus agger,

    Ov. M. 9, 234:

    loca vallo,

    Front. 2, 11, 7; and absol.:

    comprehensa aedificia,

    Liv. 26, 27, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:

    aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,

    Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:

    tam capitalem hostem,

    Cic. Cat. 2, 2, 3:

    hominem,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:

    nefarios duces,

    id. Cat. 3, 7, 16:

    Virginium,

    Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:

    praesidium Punicum,

    id. 26, 14, 7:

    hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,

    Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:

    in fugā,

    id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:

    comprehensus morbo,

    Just. 23, 2, 4; cf.:

    comprehensi pestiferā lue,

    id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:

    aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,

    Caes. B. C. 3, 46 fin.
    * b.
    Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—
    2.
    To seize upon one, to apprehend him in any crime:

    fures,

    Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,
    b.
    Transf. to the crime:

    nefandum adulterium,

    to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:

    res ejus indicio,

    id. Clu. 16, 47.—
    3.
    Of plants, to take root; of a graft:

    cum comprehendit (surculus),

    Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,

    in gen.,

    Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—
    4.
    Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:

    si mulier non comprehendit, etc.,

    Cels. 5, 21 fin.
    5.
    Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:

    ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,

    Curt. 6, 6, 24. —
    6.
    In late medic. lang., of medicines, to combine:

    aliquid melle,

    Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—
    7.
    Of the range of a missile:

    quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,

    Sil. 4, 102.—
    8.
    Of the reach of a surgical instrument:

    si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,

    Cels. 8, 3 init.
    II.
    Trop.
    A.
    To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):

    aliquid visu,

    Sil. 3, 408;

    and without visu: comprehendere vix litterarum apices,

    Gell. 13, 30, 10.—
    B.
    To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:

    omnes animo virtutes,

    id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:

    animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,

    id. Ac. 2, 7, 21 sq.:

    omnia animis et cogitatione,

    id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:

    aliquid mente,

    id. N. D. 3, 8, 21:

    aliquid memoriā,

    id. Tusc. 5, 41, 121:

    qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,

    id. ib. 1, 22, 50:

    aliquid certis signis,

    Col. 6, 24, 3:

    aliquid experimentis assiduis,

    Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:

    esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,

    Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:

    virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,

    id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—
    C.
    To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:

    breviter paucis comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082; cf.:

    breviter comprehensa sententia,

    Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:

    comprehendam brevi,

    Cic. de Or. 1, 8, 34:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,

    id. Rosc. Com. 5, 15:

    (Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,

    id. Att. 12, 21, 1:

    ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,

    id. Brut. 8, 34:

    in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,

    Varr. R. R. 1, 9, 1:

    emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,

    Cels. 5, 27, 3; so absol.:

    ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,

    Cic. Brut. 5, 19:

    aliquid dictis,

    Ov. M. 13, 160:

    quae si comprendere coner,

    id. Tr. 5, 2, 27. —
    2.
    Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:

    neque enim numero comprendere refert,

    Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:

    numerum quorum comprendere non est,

    id. Tr. 5, 11, 19.—
    D.
    To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;

    mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,

    to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:

    adulescentem humanitate tuā,

    id. Fam. 13, 15, 3:

    quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,

    id. Planc. 19. 47.—
    E.
    To shut in, include (late Lat.):

    spiritum in effigiem,

    Lact. 4, 8, 9:

    elementorum figurae humanā specie comprehensae,

    id. 2, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > compraehendo

  • 2 compraendo

    com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?

    Cic. N. D. 1, 33, 92:

    (vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,

    Cels. 4, 1 fin.:

    cum (forfex) dentem comprehendere non possit,

    id. 7, 12, 1:

    mordicus manum eorum (elephantorum),

    Plin. 9, 15, 17, § 46:

    morsu guttura,

    Luc. 4, 727:

    nuces modio,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    naves,

    to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:

    oras vulneris suturae comprehendunt,

    Cels. 7, 4, 3:

    comprehendunt utrumque et orant,

    Caes. B. G. 5, 31:

    ter frustra comprensa manus effugit imago,

    Verg. A. 2, 794; cf.

    aures,

    Tib. 2, 5, 92:

    nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,

    let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:

    naves in flumine Vulturno comprehensae,

    assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:

    ignem,

    to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;

    and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,

    Verg. G. 2, 305; cf.:

    opera flammā comprehensa,

    Hirt. B. G. 8, 43; and:

    avidis comprenditur ignibus agger,

    Ov. M. 9, 234:

    loca vallo,

    Front. 2, 11, 7; and absol.:

    comprehensa aedificia,

    Liv. 26, 27, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:

    aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,

    Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:

    tam capitalem hostem,

    Cic. Cat. 2, 2, 3:

    hominem,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:

    nefarios duces,

    id. Cat. 3, 7, 16:

    Virginium,

    Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:

    praesidium Punicum,

    id. 26, 14, 7:

    hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,

    Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:

    in fugā,

    id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:

    comprehensus morbo,

    Just. 23, 2, 4; cf.:

    comprehensi pestiferā lue,

    id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:

    aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,

    Caes. B. C. 3, 46 fin.
    * b.
    Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—
    2.
    To seize upon one, to apprehend him in any crime:

    fures,

    Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,
    b.
    Transf. to the crime:

    nefandum adulterium,

    to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:

    res ejus indicio,

    id. Clu. 16, 47.—
    3.
    Of plants, to take root; of a graft:

    cum comprehendit (surculus),

    Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,

    in gen.,

    Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—
    4.
    Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:

    si mulier non comprehendit, etc.,

    Cels. 5, 21 fin.
    5.
    Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:

    ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,

    Curt. 6, 6, 24. —
    6.
    In late medic. lang., of medicines, to combine:

    aliquid melle,

    Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—
    7.
    Of the range of a missile:

    quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,

    Sil. 4, 102.—
    8.
    Of the reach of a surgical instrument:

    si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,

    Cels. 8, 3 init.
    II.
    Trop.
    A.
    To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):

    aliquid visu,

    Sil. 3, 408;

    and without visu: comprehendere vix litterarum apices,

    Gell. 13, 30, 10.—
    B.
    To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:

    omnes animo virtutes,

    id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:

    animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,

    id. Ac. 2, 7, 21 sq.:

    omnia animis et cogitatione,

    id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:

    aliquid mente,

    id. N. D. 3, 8, 21:

    aliquid memoriā,

    id. Tusc. 5, 41, 121:

    qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,

    id. ib. 1, 22, 50:

    aliquid certis signis,

    Col. 6, 24, 3:

    aliquid experimentis assiduis,

    Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:

    esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,

    Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:

    virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,

    id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—
    C.
    To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:

    breviter paucis comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082; cf.:

    breviter comprehensa sententia,

    Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:

    comprehendam brevi,

    Cic. de Or. 1, 8, 34:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,

    id. Rosc. Com. 5, 15:

    (Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,

    id. Att. 12, 21, 1:

    ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,

    id. Brut. 8, 34:

    in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,

    Varr. R. R. 1, 9, 1:

    emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,

    Cels. 5, 27, 3; so absol.:

    ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,

    Cic. Brut. 5, 19:

    aliquid dictis,

    Ov. M. 13, 160:

    quae si comprendere coner,

    id. Tr. 5, 2, 27. —
    2.
    Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:

    neque enim numero comprendere refert,

    Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:

    numerum quorum comprendere non est,

    id. Tr. 5, 11, 19.—
    D.
    To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;

    mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,

    to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:

    adulescentem humanitate tuā,

    id. Fam. 13, 15, 3:

    quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,

    id. Planc. 19. 47.—
    E.
    To shut in, include (late Lat.):

    spiritum in effigiem,

    Lact. 4, 8, 9:

    elementorum figurae humanā specie comprehensae,

    id. 2, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > compraendo

  • 3 comprehendo

    com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?

    Cic. N. D. 1, 33, 92:

    (vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,

    Cels. 4, 1 fin.:

    cum (forfex) dentem comprehendere non possit,

    id. 7, 12, 1:

    mordicus manum eorum (elephantorum),

    Plin. 9, 15, 17, § 46:

    morsu guttura,

    Luc. 4, 727:

    nuces modio,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    naves,

    to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:

    oras vulneris suturae comprehendunt,

    Cels. 7, 4, 3:

    comprehendunt utrumque et orant,

    Caes. B. G. 5, 31:

    ter frustra comprensa manus effugit imago,

    Verg. A. 2, 794; cf.

    aures,

    Tib. 2, 5, 92:

    nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,

    let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:

    naves in flumine Vulturno comprehensae,

    assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:

    ignem,

    to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;

    and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,

    Verg. G. 2, 305; cf.:

    opera flammā comprehensa,

    Hirt. B. G. 8, 43; and:

    avidis comprenditur ignibus agger,

    Ov. M. 9, 234:

    loca vallo,

    Front. 2, 11, 7; and absol.:

    comprehensa aedificia,

    Liv. 26, 27, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:

    aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,

    Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:

    tam capitalem hostem,

    Cic. Cat. 2, 2, 3:

    hominem,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:

    nefarios duces,

    id. Cat. 3, 7, 16:

    Virginium,

    Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:

    praesidium Punicum,

    id. 26, 14, 7:

    hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,

    Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:

    in fugā,

    id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:

    comprehensus morbo,

    Just. 23, 2, 4; cf.:

    comprehensi pestiferā lue,

    id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:

    aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,

    Caes. B. C. 3, 46 fin.
    * b.
    Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—
    2.
    To seize upon one, to apprehend him in any crime:

    fures,

    Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,
    b.
    Transf. to the crime:

    nefandum adulterium,

    to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:

    res ejus indicio,

    id. Clu. 16, 47.—
    3.
    Of plants, to take root; of a graft:

    cum comprehendit (surculus),

    Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,

    in gen.,

    Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—
    4.
    Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:

    si mulier non comprehendit, etc.,

    Cels. 5, 21 fin.
    5.
    Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:

    ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,

    Curt. 6, 6, 24. —
    6.
    In late medic. lang., of medicines, to combine:

    aliquid melle,

    Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—
    7.
    Of the range of a missile:

    quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,

    Sil. 4, 102.—
    8.
    Of the reach of a surgical instrument:

    si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,

    Cels. 8, 3 init.
    II.
    Trop.
    A.
    To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):

    aliquid visu,

    Sil. 3, 408;

    and without visu: comprehendere vix litterarum apices,

    Gell. 13, 30, 10.—
    B.
    To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:

    omnes animo virtutes,

    id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:

    animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,

    id. Ac. 2, 7, 21 sq.:

    omnia animis et cogitatione,

    id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:

    aliquid mente,

    id. N. D. 3, 8, 21:

    aliquid memoriā,

    id. Tusc. 5, 41, 121:

    qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,

    id. ib. 1, 22, 50:

    aliquid certis signis,

    Col. 6, 24, 3:

    aliquid experimentis assiduis,

    Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:

    esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,

    Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:

    virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,

    id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—
    C.
    To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:

    breviter paucis comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082; cf.:

    breviter comprehensa sententia,

    Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:

    comprehendam brevi,

    Cic. de Or. 1, 8, 34:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,

    id. Rosc. Com. 5, 15:

    (Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,

    id. Att. 12, 21, 1:

    ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,

    id. Brut. 8, 34:

    in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,

    Varr. R. R. 1, 9, 1:

    emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,

    Cels. 5, 27, 3; so absol.:

    ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,

    Cic. Brut. 5, 19:

    aliquid dictis,

    Ov. M. 13, 160:

    quae si comprendere coner,

    id. Tr. 5, 2, 27. —
    2.
    Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:

    neque enim numero comprendere refert,

    Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:

    numerum quorum comprendere non est,

    id. Tr. 5, 11, 19.—
    D.
    To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;

    mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,

    to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:

    adulescentem humanitate tuā,

    id. Fam. 13, 15, 3:

    quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,

    id. Planc. 19. 47.—
    E.
    To shut in, include (late Lat.):

    spiritum in effigiem,

    Lact. 4, 8, 9:

    elementorum figurae humanā specie comprehensae,

    id. 2, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > comprehendo

  • 4 conprehendo

    com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?

    Cic. N. D. 1, 33, 92:

    (vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,

    Cels. 4, 1 fin.:

    cum (forfex) dentem comprehendere non possit,

    id. 7, 12, 1:

    mordicus manum eorum (elephantorum),

    Plin. 9, 15, 17, § 46:

    morsu guttura,

    Luc. 4, 727:

    nuces modio,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    naves,

    to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:

    oras vulneris suturae comprehendunt,

    Cels. 7, 4, 3:

    comprehendunt utrumque et orant,

    Caes. B. G. 5, 31:

    ter frustra comprensa manus effugit imago,

    Verg. A. 2, 794; cf.

    aures,

    Tib. 2, 5, 92:

    nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,

    let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:

    naves in flumine Vulturno comprehensae,

    assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:

    ignem,

    to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;

    and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,

    Verg. G. 2, 305; cf.:

    opera flammā comprehensa,

    Hirt. B. G. 8, 43; and:

    avidis comprenditur ignibus agger,

    Ov. M. 9, 234:

    loca vallo,

    Front. 2, 11, 7; and absol.:

    comprehensa aedificia,

    Liv. 26, 27, 3.—
    B.
    In partic.
    1.
    To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:

    aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,

    Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:

    tam capitalem hostem,

    Cic. Cat. 2, 2, 3:

    hominem,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:

    nefarios duces,

    id. Cat. 3, 7, 16:

    Virginium,

    Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:

    praesidium Punicum,

    id. 26, 14, 7:

    hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,

    Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:

    in fugā,

    id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:

    comprehensus morbo,

    Just. 23, 2, 4; cf.:

    comprehensi pestiferā lue,

    id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:

    aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,

    Caes. B. C. 3, 46 fin.
    * b.
    Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—
    2.
    To seize upon one, to apprehend him in any crime:

    fures,

    Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,
    b.
    Transf. to the crime:

    nefandum adulterium,

    to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:

    res ejus indicio,

    id. Clu. 16, 47.—
    3.
    Of plants, to take root; of a graft:

    cum comprehendit (surculus),

    Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,

    in gen.,

    Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—
    4.
    Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:

    si mulier non comprehendit, etc.,

    Cels. 5, 21 fin.
    5.
    Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:

    ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,

    Varr. R. R. 1, 7, 3:

    circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,

    Curt. 6, 6, 24. —
    6.
    In late medic. lang., of medicines, to combine:

    aliquid melle,

    Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—
    7.
    Of the range of a missile:

    quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,

    Sil. 4, 102.—
    8.
    Of the reach of a surgical instrument:

    si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,

    Cels. 8, 3 init.
    II.
    Trop.
    A.
    To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):

    aliquid visu,

    Sil. 3, 408;

    and without visu: comprehendere vix litterarum apices,

    Gell. 13, 30, 10.—
    B.
    To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:

    omnes animo virtutes,

    id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:

    animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,

    id. Ac. 2, 7, 21 sq.:

    omnia animis et cogitatione,

    id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:

    aliquid mente,

    id. N. D. 3, 8, 21:

    aliquid memoriā,

    id. Tusc. 5, 41, 121:

    qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,

    id. ib. 1, 22, 50:

    aliquid certis signis,

    Col. 6, 24, 3:

    aliquid experimentis assiduis,

    Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:

    esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,

    Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:

    virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,

    id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—
    C.
    To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:

    breviter paucis comprendere multa,

    Lucr. 6, 1082; cf.:

    breviter comprehensa sententia,

    Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:

    comprehendam brevi,

    Cic. de Or. 1, 8, 34:

    perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,

    id. Rosc. Com. 5, 15:

    (Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,

    id. Att. 12, 21, 1:

    ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,

    id. Brut. 8, 34:

    in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,

    Varr. R. R. 1, 9, 1:

    emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,

    Cels. 5, 27, 3; so absol.:

    ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,

    Cic. Brut. 5, 19:

    aliquid dictis,

    Ov. M. 13, 160:

    quae si comprendere coner,

    id. Tr. 5, 2, 27. —
    2.
    Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:

    neque enim numero comprendere refert,

    Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:

    numerum quorum comprendere non est,

    id. Tr. 5, 11, 19.—
    D.
    To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;

    mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,

    to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:

    adulescentem humanitate tuā,

    id. Fam. 13, 15, 3:

    quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,

    id. Planc. 19. 47.—
    E.
    To shut in, include (late Lat.):

    spiritum in effigiem,

    Lact. 4, 8, 9:

    elementorum figurae humanā specie comprehensae,

    id. 2, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > conprehendo

  • 5 suppono

    to put under, subject / put next to, add.
    to put in place of, substitute, forge.

    Latin-English dictionary of medieval > suppono

  • 6 subpono

    to put under, subject / put next to, add.
    to put in place of, substitute, forge.

    Latin-English dictionary of medieval > subpono

  • 7 sustituo

    to put next, put under, put in place of.

    Latin-English dictionary of medieval > sustituo

  • 8 obligo

    ob-lĭgo, āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Lit.
    A.
    To bind or tie around, to bind or fasten to any thing (very rare):

    obligatus corio,

    bound in a leathern sack, Auct. Her. 1, 13, 23:

    articulis muscus obligatus,

    bound upon, Plin. 26, 11, 66, § 105: cibum ovis, to bind or unite with eggs, Apic. 4, 2:

    amylo spisso obligare,

    id. 2, 2; 8, 2.—
    B.
    To bind together, bind up (rare):

    pecua ad hanc collo in crumena ego obligata defero,

    Plaut. Truc. 5, 1, 64: age obliga, obsigna cito, tie up (the letter, in order to seal it), id. Bacch. 4, 4, 96:

    manipulos,

    Col. 11, 2, 40.—
    C.
    To bind up, bandage, swathe (class., esp. of wounds):

    crus fractum,

    Plaut. Men. 5, 3, 9:

    vulnus,

    Cic. N. D. 3, 22, 57; cf.:

    medicum requirens, a quo obligetur,

    to bind up his wounds, id. Tusc. 2, 16, 38; Suet. Vit. 2:

    venas,

    to bandage the veins, Tac. A. 6, 9:

    surculum libro,

    Varr. R. R. 1, 41, 2:

    oculos,

    Sen. Ira, 3, 11, 4:

    ore obligato obsignatoque simulacrum,

    Plin. 3, 5, 9, § 65.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bind, oblige, put under an obligation, make liable, etc. (cf.:

    obstringo, devincio): aliquem obligare militiae secundo sacramento,

    bind by a second oath, swear in again, Cic. Off. 1, 11, 36:

    vadem tribus milibus aeris,

    to bind in the sum of, Liv. 3, 13:

    voti sponsio, quā obligamur deo,

    Cic. Leg. 2, 16, 41; Liv. 9, 11:

    se nexu,

    Cic. Mur. 2, 3: se in acta cujusquam, Tib. ap. Suet. Tib. 67:

    se chirographo ad aliquid,

    Dig. 30, 103:

    aliquem sibi liberalitate,

    to bind to one's self, Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:

    obligabis me,

    will oblige me, lay me under an obligation, Plin. Ep. 4, 4, 2; Cic. Q. Fr. 3, 1, 5:

    obligari foedere,

    Liv. 38, 33: pro amicis alicui obligari, to lay one's self under obligation, i. e. to solicit favors, Plin. Ep. 10, 3, 1:

    obligor ipse tamen,

    Ov. M. 9, 248:

    obligatus ei nihil eram,

    was under no obligation to him, Cic. Fam. 6, 11, 1:

    me obligatum tibi fore,

    id. Att. 13, 18:

    obligati sunt interrogatum,

    Amm. 28, 4, 10.— Poet.:

    Prometheus obligatus aliti,

    devoted, condemned to, Hor. Epod. 17, 67:

    ergo obligatam redde Jovi dapem,

    vowed, due, id. C. 2, 7, 17:

    obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti,

    am compelled, Ov. Tr. 1, 2, 83.—
    B.
    In partic.
    1.
    To render liable through guilt, to make guilly:

    cum populum Romanum scelere obligāsses,

    Cic. Dom. 8, 20:

    votis caput,

    Hor. C. 2, 8, 5:

    se scelere,

    Suet. Caes. 42: se furti, Scaev. ap. Gell. 7, 15, 2.— Pass., to be guilty of, to commit an offence:

    est enim periculum, ne aut neglectis iis impiā fraude, aut susceptis anili superstitione obligemur,

    Cic. Div. 1, 4, 7; cf.:

    lege Corneliā testamentariā obligatur,

    offends against, Dig. 8, 10, 30.—
    2.
    Jurid. t. t.
    a.
    To bind, engage one (cf. obligatio, II. B.):

    obligandi, solvendi sui causā,

    Dig. 2, 13, 6, § 3:

    se obligare,

    ib. 4, 2, 7, § 1; 21, 1, 25, § 9.—
    b.
    To pledge, pawn, mortgage a thing:

    magistratui bona ejus obligantur,

    Vitr. 10 praef.:

    omnia praedia fratri,

    Suet. Vesp. 4:

    omnia bona sua pignori,

    Dig. 20, 4, 21:

    nam fundi et aedis obligatae sunt ob amoris praedium,

    has a mortgage on it, Plaut. Truc. 2, 1, 4:

    aedes pignori,

    Dig. 39, 2, 44:

    obligata praedia,

    Cic. Agr. 3, 2, 9.—
    (β).
    Transf., beyond the jurid. sphere:

    obligare fidem suam,

    to pledge one's word, Cic. Phil. 5, 18, 51.—
    3.
    To impede, restrain, embarrass: judicio districtum atque obligatum esse, Cic. Verr. 1, 9, 24.—Hence, oblĭ-gātus, a, um, P. a., bound, obliged:

    iisdem (officiis) me tibi obligatum fore,

    Cic. Fam. 13, 18, 2.— Comp.:

    quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit,

    Plin. Ep. 8, 2, 8:

    ipsi obligati sunt,

    ensnared, embarrassed, Vulg. Psa. 19, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > obligo

  • 9 subficio

    suf-fĭcĭo ( subf-), fēci, fectum, 3, v. a. and n. [facio].
    I.
    Act.
    A.
    To put under or among.
    1.
    Of a building, to lay the foundation for: opus. Curt. 5, 1, 29 Zumpt. —
    2.
    Esp., to put into, dip in, dye, impregnate, imbue, tinge, lanam medicamentis, to impregnate, imbue, tinge, Cic. ap. Non. 386, 10, and 521, 19:

    (angues) ardentes oculos suffecti sanguine et igni,

    suffused, colored, Verg. A. 2, 210:

    maculis suffecta genas,

    Val. Fl. 2, 105:

    suffecta leto lumina,

    id. 1, 822; cf.:

    nubes sole suffecta,

    i. e. shone through, irradiated, Sen. Q. N. 1, 5, 11.—
    3.
    To give, affard, furnish, supply = suppeditare, hupechein (mostly poet.):

    (nebulae) sufficiunt nubes,

    Lucr. 6, 480:

    ut cibus aliam naturam sufficit ex se,

    id. 3, 704:

    haec aëra rarum Sufficiunt nobis,

    id. 2, 108:

    tellus Sufficit umorem,

    Verg. G. 2, 424:

    aut illae (salices) pecori frondem aut pastoribus umbras Sufficiunt saepemque satis et pabula melli,

    id. ib. 2, 435:

    ut (Hispania) Italiae cunctarum rerum abundantiam sufficiat,

    Just. 44, 1, 4:

    dux agmina sufficit unus turbanti terras,

    Sil. 1, 36; cf.:

    Horatius eos excursionibus sufficiendo adsuefacerat sibi fidere,

    by permitting to take part in, Liv. 3, 61, 12 Weissenb. ad loc.; Petr. 27.— Trop.:

    ipse pater Danais animos viresque secundas Sufficit,

    gives courage and strength, Verg. A. 2, 618; 9, 803.—
    4.
    To occupy with, employ in: Horatius eos (milites) excursionibus (dat.) sufficiendo proeliisque levibus experiundo assuefecerat sibi fidere, by employing them in sallies, etc., Liv. 3, 61.—
    B.
    To put in the place of, to substitute for another; and esp., to choose or elect in the place of any one (class.; esp. freq. of magistrates, e. g. of consuls;

    syn. subrogo): suffectus in Lucretii locum M. Horatius Pulvillus,

    Liv. 2, 8, 4: in Appii locum suffectus, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

    consul in sufficiendo collegā occupatus,

    Cic. Mur. 39, 85; cf.:

    ne consul sufficiatur,

    id. ib. 38, 82:

    censorem in demortui locum,

    Liv. 5, 31, 7:

    suffectis in loca eorum novis regibus,

    Just. 11, 10, 7:

    ipsae (apes) regem parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 202:

    seu tribunos modo seu tribunis suffectos consules quoque habuit,

    Liv. 4, 8, 1:

    quia collegam suffici censori religio erat,

    id. 6, 27, 4; 6, 38, 10:

    quibus vitio creatis suffecti,

    id. 9, 7, 14; 10, 47, 1:

    filius patri suffectus,

    Tac. A. 4, 16:

    Conon Alcibiadi suffectus,

    Just. 5, 6, 1:

    sperante heredem suffici se proximum,

    Phaedr. 3, 10, 12.—Esp. in the phrase suffectus consul, a consul elected after the regular time, a vice-consul:

    quando duo ordinarii consules ejus anni alter morbo, alter ferro periisset, suffectum consulem negabant recte comitia habere posse,

    Liv. 41, 18, 16 Weissenb. ad loc.; Lampr. Alex. Sev. 43, 2; Tac. A. 3, 37 fin.; cf.:

    consulatus suffectus,

    Aus. Grat. Act. 14, 2, § 32.—
    2.
    Transf., to cause to take the place of, to supply instead of, to furnish as a substitute ( poet. and in post-Aug. prose):

    atque aliam ex aliā generando suffice prolem,

    Verg. G. 3, 65:

    septimo eosdem (dentes) decidere anno, aliosque suffici,

    Plin. 7, 16, 15, § 68:

    quattuor caeli partes in ternas dividunt et singulis ventos binos suffectos dant,

    Sen. Q. N. 5, 16, 2.—
    II.
    Neutr., to be sufficient, to suffice, avail for, meet the need of, satisfy (freq. and class.; syn. suppeto); constr. absol., with dat., ad, adversus, in, with inf., ut or ne; rarely with si.
    (α).
    Absol.:

    quamquam nec scribae sufficere nec tabulae nomina illorum capere potuerunt,

    Cic. Phil. 2, 7, 16:

    nec jam sufficiunt,

    Verg. A. 9, 515:

    idque (ferrum) diu Suffecit,

    id. ib. 12, 739:

    Romani quoad sufficere remiges potuerunt, satis pertinaciter secuti sunt,

    Liv. 36, 45, 2:

    non sufficiebant oppidani,

    id. 21, 8, 4:

    haec exempli gratiā sufficient,

    Quint. 9, 2, 56:

    non videntur tempora suffectura,

    id. 2, 5, 3:

    pro magistratibus, qui non sufficerent,

    Suet. Aug. 43:

    quīs non sufficientibus,

    Curt. 9, 4, 33.—With subject-clause:

    sufficit dicere, E portu navigavi,

    Quint. 4, 2, 41:

    non, quia sufficiat, non esse sacrilegium, sed quia, etc.,

    id. 7, 3, 9:

    suffecerit haec retulisse,

    Suet. Ner. 31; Mart. 9, 1, 8.—
    (β).
    With dat.: nec jam vires sufficere cuiquam, * Caes. B. G. 7, 20; cf.:

    vires concipit suffecturas oneri,

    Plin. 17, 22, 35, § 173:

    nec iis sufficiat imaginem virtutis effingere,

    Quint. 10, 2, 15:

    ac mihi quidem sufficeret hoc genus,

    id. 5, 10, 90:

    paucorum cupiditati cum obsistere non poterant, tamen sufficere aliquo modo poterant,

    Cic. Verr. 2, 5, 48, § 127:

    mons, hominum lacte et carne vescentium abunde sufficiebat alimentis,

    Liv. 29, 31, 9:

    hae manus suffecere desiderio meo,

    Curt. 4, 1, 25; 3, 6, 19:

    vires quae sufficiant labori certaminum,

    Quint. 10, 3, 3; cf.:

    summis operibus suffecturi vires,

    id. 2, 4, 33:

    pronuntiatio vel scenis suffectura,

    id. 10, 1, 119:

    quod opus cuicumque discendo sufficiet,

    id. 1, 9, 3:

    dominis sufficit tantum soli, ut relevare caput possint,

    Plin. Ep. 1, 24, 4.— Poet.:

    nec sufficit umbo Ictibus,

    Verg. A. 9, 810.—
    (γ).
    With ad: terra ingenito umore egens vix ad [p. 1792] perennes suffecit amnes, Liv. 4, 30:

    inopi aerario nec plebe ad tributum sufficiente,

    id. 29, 16:

    annus vix ad solacium unius anni,

    id. 10, 47:

    oppidani ad omnia tuenda non sufficiebant,

    id. 21, 8, 4:

    quomodo nos ad patiendum sufficiamus,

    id. 29, 17, 17; 21, 8, 4; 33, 10:

    ad quod si vires non suffecerint,

    Quint. 12, 1, 32.—
    (δ).
    With adversus:

    non suffecturum ducem unum et exercitum unum adversus quattuor populos,

    Liv. 10, 25.—
    (ε).
    With in:

    nec locus in tumulos nec sufficit arbor in ignes,

    Ov. M. 7, 613:

    ergo ego sufficiam reus in nova crimina semper?

    id. Am. 2, 7, 1.—
    (ζ).
    With inf.:

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 22.—
    (η).
    With ut or ne:

    interim sufficit, ut exorari te sinas,

    Plin. Ep. 9, 21, 3:

    sufficit, ne ea, quae sunt vera, minuantur,

    id. ib. 9, 33, 11.—
    (θ).
    With si:

    sufficere tibi debet, si, etc.,

    Plin. Ep. 5, 1, 9:

    sufficere his credis, si probi existimentur,

    id. Pan. 88, 2.—Hence, P. a.: suffĭcĭens, entis, sufficient, adequate:

    aetas vix tantis matura rebus, sed abunde sufficiens,

    Curt. 3, 6, 19:

    testes,

    Dig. 29, 7, 8.— Sup.:

    unica et sufficientissima definitio,

    Tert. adv. Marc. 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > subficio

  • 10 sufficio

    suf-fĭcĭo ( subf-), fēci, fectum, 3, v. a. and n. [facio].
    I.
    Act.
    A.
    To put under or among.
    1.
    Of a building, to lay the foundation for: opus. Curt. 5, 1, 29 Zumpt. —
    2.
    Esp., to put into, dip in, dye, impregnate, imbue, tinge, lanam medicamentis, to impregnate, imbue, tinge, Cic. ap. Non. 386, 10, and 521, 19:

    (angues) ardentes oculos suffecti sanguine et igni,

    suffused, colored, Verg. A. 2, 210:

    maculis suffecta genas,

    Val. Fl. 2, 105:

    suffecta leto lumina,

    id. 1, 822; cf.:

    nubes sole suffecta,

    i. e. shone through, irradiated, Sen. Q. N. 1, 5, 11.—
    3.
    To give, affard, furnish, supply = suppeditare, hupechein (mostly poet.):

    (nebulae) sufficiunt nubes,

    Lucr. 6, 480:

    ut cibus aliam naturam sufficit ex se,

    id. 3, 704:

    haec aëra rarum Sufficiunt nobis,

    id. 2, 108:

    tellus Sufficit umorem,

    Verg. G. 2, 424:

    aut illae (salices) pecori frondem aut pastoribus umbras Sufficiunt saepemque satis et pabula melli,

    id. ib. 2, 435:

    ut (Hispania) Italiae cunctarum rerum abundantiam sufficiat,

    Just. 44, 1, 4:

    dux agmina sufficit unus turbanti terras,

    Sil. 1, 36; cf.:

    Horatius eos excursionibus sufficiendo adsuefacerat sibi fidere,

    by permitting to take part in, Liv. 3, 61, 12 Weissenb. ad loc.; Petr. 27.— Trop.:

    ipse pater Danais animos viresque secundas Sufficit,

    gives courage and strength, Verg. A. 2, 618; 9, 803.—
    4.
    To occupy with, employ in: Horatius eos (milites) excursionibus (dat.) sufficiendo proeliisque levibus experiundo assuefecerat sibi fidere, by employing them in sallies, etc., Liv. 3, 61.—
    B.
    To put in the place of, to substitute for another; and esp., to choose or elect in the place of any one (class.; esp. freq. of magistrates, e. g. of consuls;

    syn. subrogo): suffectus in Lucretii locum M. Horatius Pulvillus,

    Liv. 2, 8, 4: in Appii locum suffectus, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

    consul in sufficiendo collegā occupatus,

    Cic. Mur. 39, 85; cf.:

    ne consul sufficiatur,

    id. ib. 38, 82:

    censorem in demortui locum,

    Liv. 5, 31, 7:

    suffectis in loca eorum novis regibus,

    Just. 11, 10, 7:

    ipsae (apes) regem parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 202:

    seu tribunos modo seu tribunis suffectos consules quoque habuit,

    Liv. 4, 8, 1:

    quia collegam suffici censori religio erat,

    id. 6, 27, 4; 6, 38, 10:

    quibus vitio creatis suffecti,

    id. 9, 7, 14; 10, 47, 1:

    filius patri suffectus,

    Tac. A. 4, 16:

    Conon Alcibiadi suffectus,

    Just. 5, 6, 1:

    sperante heredem suffici se proximum,

    Phaedr. 3, 10, 12.—Esp. in the phrase suffectus consul, a consul elected after the regular time, a vice-consul:

    quando duo ordinarii consules ejus anni alter morbo, alter ferro periisset, suffectum consulem negabant recte comitia habere posse,

    Liv. 41, 18, 16 Weissenb. ad loc.; Lampr. Alex. Sev. 43, 2; Tac. A. 3, 37 fin.; cf.:

    consulatus suffectus,

    Aus. Grat. Act. 14, 2, § 32.—
    2.
    Transf., to cause to take the place of, to supply instead of, to furnish as a substitute ( poet. and in post-Aug. prose):

    atque aliam ex aliā generando suffice prolem,

    Verg. G. 3, 65:

    septimo eosdem (dentes) decidere anno, aliosque suffici,

    Plin. 7, 16, 15, § 68:

    quattuor caeli partes in ternas dividunt et singulis ventos binos suffectos dant,

    Sen. Q. N. 5, 16, 2.—
    II.
    Neutr., to be sufficient, to suffice, avail for, meet the need of, satisfy (freq. and class.; syn. suppeto); constr. absol., with dat., ad, adversus, in, with inf., ut or ne; rarely with si.
    (α).
    Absol.:

    quamquam nec scribae sufficere nec tabulae nomina illorum capere potuerunt,

    Cic. Phil. 2, 7, 16:

    nec jam sufficiunt,

    Verg. A. 9, 515:

    idque (ferrum) diu Suffecit,

    id. ib. 12, 739:

    Romani quoad sufficere remiges potuerunt, satis pertinaciter secuti sunt,

    Liv. 36, 45, 2:

    non sufficiebant oppidani,

    id. 21, 8, 4:

    haec exempli gratiā sufficient,

    Quint. 9, 2, 56:

    non videntur tempora suffectura,

    id. 2, 5, 3:

    pro magistratibus, qui non sufficerent,

    Suet. Aug. 43:

    quīs non sufficientibus,

    Curt. 9, 4, 33.—With subject-clause:

    sufficit dicere, E portu navigavi,

    Quint. 4, 2, 41:

    non, quia sufficiat, non esse sacrilegium, sed quia, etc.,

    id. 7, 3, 9:

    suffecerit haec retulisse,

    Suet. Ner. 31; Mart. 9, 1, 8.—
    (β).
    With dat.: nec jam vires sufficere cuiquam, * Caes. B. G. 7, 20; cf.:

    vires concipit suffecturas oneri,

    Plin. 17, 22, 35, § 173:

    nec iis sufficiat imaginem virtutis effingere,

    Quint. 10, 2, 15:

    ac mihi quidem sufficeret hoc genus,

    id. 5, 10, 90:

    paucorum cupiditati cum obsistere non poterant, tamen sufficere aliquo modo poterant,

    Cic. Verr. 2, 5, 48, § 127:

    mons, hominum lacte et carne vescentium abunde sufficiebat alimentis,

    Liv. 29, 31, 9:

    hae manus suffecere desiderio meo,

    Curt. 4, 1, 25; 3, 6, 19:

    vires quae sufficiant labori certaminum,

    Quint. 10, 3, 3; cf.:

    summis operibus suffecturi vires,

    id. 2, 4, 33:

    pronuntiatio vel scenis suffectura,

    id. 10, 1, 119:

    quod opus cuicumque discendo sufficiet,

    id. 1, 9, 3:

    dominis sufficit tantum soli, ut relevare caput possint,

    Plin. Ep. 1, 24, 4.— Poet.:

    nec sufficit umbo Ictibus,

    Verg. A. 9, 810.—
    (γ).
    With ad: terra ingenito umore egens vix ad [p. 1792] perennes suffecit amnes, Liv. 4, 30:

    inopi aerario nec plebe ad tributum sufficiente,

    id. 29, 16:

    annus vix ad solacium unius anni,

    id. 10, 47:

    oppidani ad omnia tuenda non sufficiebant,

    id. 21, 8, 4:

    quomodo nos ad patiendum sufficiamus,

    id. 29, 17, 17; 21, 8, 4; 33, 10:

    ad quod si vires non suffecerint,

    Quint. 12, 1, 32.—
    (δ).
    With adversus:

    non suffecturum ducem unum et exercitum unum adversus quattuor populos,

    Liv. 10, 25.—
    (ε).
    With in:

    nec locus in tumulos nec sufficit arbor in ignes,

    Ov. M. 7, 613:

    ergo ego sufficiam reus in nova crimina semper?

    id. Am. 2, 7, 1.—
    (ζ).
    With inf.:

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 22.—
    (η).
    With ut or ne:

    interim sufficit, ut exorari te sinas,

    Plin. Ep. 9, 21, 3:

    sufficit, ne ea, quae sunt vera, minuantur,

    id. ib. 9, 33, 11.—
    (θ).
    With si:

    sufficere tibi debet, si, etc.,

    Plin. Ep. 5, 1, 9:

    sufficere his credis, si probi existimentur,

    id. Pan. 88, 2.—Hence, P. a.: suffĭcĭens, entis, sufficient, adequate:

    aetas vix tantis matura rebus, sed abunde sufficiens,

    Curt. 3, 6, 19:

    testes,

    Dig. 29, 7, 8.— Sup.:

    unica et sufficientissima definitio,

    Tert. adv. Marc. 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > sufficio

  • 11 sub-dō

        sub-dō didī, ditus, ere,    to put under, set to, apply: ignem: calcaria equo, L.: se aquis, plunge into, O.—Fig., to bring on, furnish, supply, yield, afford: militum animis ignem, L.: alcui spiritūs, L.—To put in stead, substitute: in meum locum iudicem.—To subject, make subject: imperio subdari, Ta.: proles subdita regno, Tb.—To substitute falsely, forge, counterfeit, make up: testamentum, Ta.: rumorem, spread falsely, Ta.: Subditum se suspicatur, that he is a spurious child, T.: me subditum appellant, L.: alqm reum, Ta.: subditis qui sustinerent, etc., suborned, Ta.

    Latin-English dictionary > sub-dō

  • 12 subiecto

    to put down, to put under.

    Latin-English dictionary of medieval > subiecto

  • 13 ob-ligō

        ob-ligō āvī, ātus, āre,    to bind up, bandage, swathe: volnus: bracchia, T.—Fig., to bind, oblige, put under obligation, make liable: eum militiae sacramento, swear in again: vadem tribus milibus aeris, bind in the sum of, L.: alquem tuā liberalitate tibi, bind to yourself: me vobis obligavit fortuna, quod, etc., L.: obligatus ei nihil eram, was under no obligation to him: Prometheus obligatus aliti, devoted, H.: obligatam redde Iovi dapem, vowed, H.: Obligor, ut tangam litora Ponti, am compelled, O.—To render liable through guilt, make guilty: anili superstitione obligari, be guilty of.— To pledge, mortgage: fortunas suas: obligata praedia: fidem meam, to pledge my word. —To impede, restrain, embarrass: iudicio obligatum esse.

    Latin-English dictionary > ob-ligō

  • 14 stragula

    strāgŭlus, a, um, adj. [sterno, I.; v. the passages from Varr. L. L. 5, § 167 Müll. under II.], that serves for spreading or covering over any thing (viz., over a bed).
    I.
    Adj.: vestis, a covering, bedspread, coverlet, blanket, rug, carpet, etc., Cic. Rosc. Am. 46, 133; 2, 4, 26; 2, 1, 10; 2, 2, 7; 2, 2, 72; Liv. 39, 6; 34, 7; Hor. S. 2, 3, 118 al.; Plin. 7, 51, 52, § 171; cf.: in strato omne vestimentum contineri, quod iniciatur, Labeo ait; neque enim dubium est, quin stragula vestis sit omne pallium, quod Graeci peristrôma vocant. In victu ergo vestem accipiemus, non stragula, in stratu omnem stragulam vestem, Dig. 50, 16, 45.—
    II.
    As subst. freq.
    1.
    strāgŭla, ae, f.
    a.
    A pall, a covering for a corpse, Petr. 78, 1.—
    b.
    A horse-cloth, Dig. 34, 2, 25, § 3.—
    2.
    strāgŭlum, i, n., a spread, covering, rug, carpet, mattress, etc. (cf.:

    tapes, tapetum): hac (culcita) quicquid insternebant, a sternendo stragulum appellabant,

    Varr. L. L. 5, § 167 Müll.; cf. Sen. Ep. 87, 2.—Of a bed-covering, bedspread, Cic. Tusc. 5, 21, 61; Plin. 8, 58, 83, § 226; Tib. 1, 2, 79; Mart. 14, 147 al.—Of a covering for a corpse, Petr. 42, 6; Suet. Ner. 50. —Of a horse-cloth, blanket, housing:

    veredi,

    Mart. 14, 86, 1.—Of any thing soft put under brooding fowls, Plin. 10, 33, 51, § 100; Sol. 7, § 29.

    Lewis & Short latin dictionary > stragula

  • 15 stragulus

    strāgŭlus, a, um, adj. [sterno, I.; v. the passages from Varr. L. L. 5, § 167 Müll. under II.], that serves for spreading or covering over any thing (viz., over a bed).
    I.
    Adj.: vestis, a covering, bedspread, coverlet, blanket, rug, carpet, etc., Cic. Rosc. Am. 46, 133; 2, 4, 26; 2, 1, 10; 2, 2, 7; 2, 2, 72; Liv. 39, 6; 34, 7; Hor. S. 2, 3, 118 al.; Plin. 7, 51, 52, § 171; cf.: in strato omne vestimentum contineri, quod iniciatur, Labeo ait; neque enim dubium est, quin stragula vestis sit omne pallium, quod Graeci peristrôma vocant. In victu ergo vestem accipiemus, non stragula, in stratu omnem stragulam vestem, Dig. 50, 16, 45.—
    II.
    As subst. freq.
    1.
    strāgŭla, ae, f.
    a.
    A pall, a covering for a corpse, Petr. 78, 1.—
    b.
    A horse-cloth, Dig. 34, 2, 25, § 3.—
    2.
    strāgŭlum, i, n., a spread, covering, rug, carpet, mattress, etc. (cf.:

    tapes, tapetum): hac (culcita) quicquid insternebant, a sternendo stragulum appellabant,

    Varr. L. L. 5, § 167 Müll.; cf. Sen. Ep. 87, 2.—Of a bed-covering, bedspread, Cic. Tusc. 5, 21, 61; Plin. 8, 58, 83, § 226; Tib. 1, 2, 79; Mart. 14, 147 al.—Of a covering for a corpse, Petr. 42, 6; Suet. Ner. 50. —Of a horse-cloth, blanket, housing:

    veredi,

    Mart. 14, 86, 1.—Of any thing soft put under brooding fowls, Plin. 10, 33, 51, § 100; Sol. 7, § 29.

    Lewis & Short latin dictionary > stragulus

  • 16 astringō (ad-st-)

        astringō (ad-st-) inxī, ictus, ere,    to bind on, tie fast, fasten to, bind up: ad statuam astrictus: vincula, O.: hederā adstringitur ilex, twined with, H.: cortex astrictus pice, fastened, H.: Cervice adstrictā, with a halter round his neck, Iu.: non astricto socco, loose (i. e. in style), H.: rotam multo sufflamine, checks, Iu.: comae astrictae, O.: ferrum Astrictum morā, i. e. rusted, O.: ventis glacies astricta, frozen, O.: (calor) venas (terrae), V.—Fig., to bind, put under obligation, oblige: populum lege: alqm religione: alqm condicionibus: milites ad formulam, Cs.: ad adstringendam fidem: tibi fidem, T.: fraus astringit, non dissolvit periurium, fixes the guilt.—To occupy, confine (the attention): illis studio suorum astrictis, S.: Iugurtha maioribus astrictus, S.—To check, repress: lingua astricta mercede.—To fix, confirm: offici servitutem testimonio.—To embarrass, bring into straits: milites, L. — Of language, to bind, limit: orationem numeris.—To compress, abridge: breviter argumenta.

    Latin-English dictionary > astringō (ad-st-)

  • 17 sufficiō

        sufficiō fēcī, fectus, ere    [sub+facio], to put under, lay a foundation for: opus, Cu.— To dip, dye, impregnate, tinge: lanam medicamentis: (angues) Ardentes oculos suffecti sanguine, suffused, V.—Of public officers, to appoint to a vacancy, choose as a substitute: suffectus in Lucreti locum Horatius, L.: in demortui locum censor sufficitur, L.: (apes) regem parvosque Quirites Sufficiunt, V.: quibus vitio creatis suffecti, L.: Sperante heredem suffici se proximum, Ph.: Atque aliam ex aliā generando suffice prolem, i. e. let one generation succeed another, V.— To give, yield, afford, supply: tellus Sufficit umorem, V.: eos excursionibus sufficiendo, i. e. by employing them in sallies, L.: Danais animos, to give courage and strength, V.: contra virīs, V.— Intrans, to be sufficient, suffice, avail, be adequate, satisfy: nec scribae sufficere nec tabulae nomina illorum capere potuerunt: Nec iam sufficiunt, V.: oppidani non sufficiebant, L.: nec iam vires sufficere cuiusquam, Cs.: mons hominum abunde sufficiebat alimentis, L.: hae manūs suffecere desiderio meo, Cu.: nec sufficit umbo Ictibus, V.: terra ingenito umore egens vix ad perennīs suffecit amnīs, L.: ad omnia tuenda, L.: non suffecturum ducem unum adversus quattuor populos, L.: Nec locus in tumulos sufficit, O.: Nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus, V.
    * * *
    sufficere, suffeci, suffectus V
    be sufficient, suffice; stand up to; be capable/qualified; provide, appoint

    Latin-English dictionary > sufficiō

  • 18 adtribuo

    adtribuere, adtribui, adtributus V TRANS
    assign/allot/attribute/impute to; grant, pay; appoint, put under jurisdiction

    Latin-English dictionary > adtribuo

  • 19 anathematizo

    anathematizare, anathematizavi, anathematizatus V TRANS
    anathemize, put under ban; curse; detest

    Latin-English dictionary > anathematizo

  • 20 anathemo

    anathemare, anathemavi, anathematus V TRANS
    anathemize, put under ban; curse; detest

    Latin-English dictionary > anathemo

См. также в других словарях:

  • put under the microscope — put (something) under the microscope to examine or think about a situation very carefully. Because they re both public figures, their relationship has been put under the microscope …   New idioms dictionary

  • put under an injunction — index condemn (ban), enjoin, forbid Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under an interdiction — index condemn (ban), enjoin Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under arrest — index apprehend (arrest), confine, constrain (imprison), detain (hold in custody), immure …   Law dictionary

  • put under contract — index engage (hire) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under duress — index kidnap Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under embargo — index enjoin Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under lock and key — index imprison Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under obligation — index compel, constrain (compel), force (coerce), press (constrain) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton …   Law dictionary

  • put under prohibition — index condemn (ban) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • put under restraint — index arrest (apprehend), check (restrain), coerce, confine, constrain (imprison), constrain …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»